Cách trục vớt tàu đắm

            Sơ đồ cách trục tàu Xátkô. Mặt cắt của tàu phá băng, phao và đai thép. Các kỹ sư và thợ lặn Nga trong “Đội công tác đặc biệt dưới nước” đã nổi danh khắp toàn cầu, vì trục được trên 150 con tàu lớn, trong số đó có một con tàu vào loại lớn nhất là tàu phá băng Xátkô, đắm ở Bắc Hải năm 1916 do sự sơ ý của viên thuyền trưởng. Kỹ thuật trục tàu hoàn toàn dựa vào ứng dụng nguyên lý acsimet. Ở đáy biển phía dưới thân tàu, các thợ lặn đào 12 cái rãnh, qua mỗi rãnh lồng một đai thép vững chắc. Hai đầu những đai thép này gắn chặt vào những phao được dìm bên cạnh tàu phá băng. Toàn bộ công việc đều thực hiện ở độ sâu 25 m dưới mặt biển. Phao là những thùng hình trụ rỗng hoàn toàn bịt kín, dài 11 m, đường kính 5,5 m. Thùng sắt không có khối lượng 50 tấn. Theo quy tắc hình học, có thể tính được ngay thể tích của nó gần 250 m3. Rõ ràng là những thùng không như vậy nhất định nổi trên mặt nước, vì nó chiếm chỗ của một lượng nước nặng 2.500.000 N, mà bản thân lại chỉ nặng 500.000 N. Trọng tải của thùng sẽ bằng hiệu số giữa 2.500.000 và 500.000, nghĩa là 2.000.000 N. Muốn dìm phao xuống đáy biển thì phải cho đầy nước vào trong đó. Khi hai đầu của những đai thép đã gắn chặt vào những phao chìm xuống đáy biển rồi, người ta bơm không khí nén qua ống cao su mềm vào trong thùng. Ở độ sâu 25 m, nước ép với áp suất bằng 3,5 atm. Nhưng không khí được đẩy vào thùng dưới áp suất gần 4 atm, do đó nó đẩy được nước ra khỏi phao. Sau khi các thùng nhẹ đi thì nước ở xung quanh đẩy chúng lên mặt biển bằng một lực rất lớn. Chúng nổi lên ở trong nước cũng giống như khí cầu nổi lên trong không khí vậy. Nếu dồn toàn bộ nước trong tất cả các thùng ra ngoài thì sức nâng tổng cộng của các thùng ấy là 2.000.000 N x 12, tức là 24.000.000 N. Sức nâng ấy lớn hơn trọng lượng của tàu Xátkô bị đắm nhiều. Bởi vậy, để cho tàu được trục lên từ từ, thường người ta chỉ dồn một phần nước ở trong thùng ra ngoài mà thôi.
------------